រឿង ពិសពស់ និង ពិសត្រី
សត្វពស់ល្បីថាជាសត្វមានពិសសាហាវណាស់ ប៉ុន្តែមានពស់ខ្លះដែរដែលឥតពិសខ្លាំងពូកែ ដូចពស់ព្រលិត, ពស់សាំងសឿ, ពស់ទឹក ។ល។
ចំណែកសត្វត្រីវិញ មានត្រីខ្លះមានពិសចំណាប់ណាស់ដែរជាពិសេសគឺត្រីមានធ្មុង ដូចយ៉ាងត្រីអណ្ដែង, ត្រីឆ្លាំងជាដើម ។
រឿងហេតុដែលនាំឲ្យពស់ខ្លះត្រីខ្លះ មានពិស, ត្រីខ្លះពស់ខ្លះឥតពិសនោះ ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យបានប្រារឰជារឿងព្រេងមួយ មានសេចក្ដីនិទាន ដូចតទៅនេះ ៖
កាលនោះ មានថ្លាន់មួយជាអ្នកមានពិសខ្លាំងក្លាពន់ពេកណាស់សព្វសត្វទាំងឡាយតែងកោតក្រែងឫទ្ធិរបស់ថ្លាន់នេះគ្រប់ ៗ គ្នា ។
ចំណែកមនុស្សវិញ ក៏ល្បីរន្ទឺក្រែងរអែងសត្វនេះគ្រប់ភូមិស្ថានដែរ ។
កុំថាឡើយទៅដល់ថ្លាន់នេះបានចឹក បានព្រោះ ពិស ឬ រឹតផ្លាល់ខ្លួន សូម្បីតែនៅសល់ដានជើង ហើយថ្លាន់នេះ ទៅលិទ្ធដានជើងនេះ ក៏ម្ចាស់ខ្លួនដែលទុកដាននោះត្រូវស្លាប់ដែរ ។
ហេតុនេះហើយ បានជាពេលមួយព្រះរាជបុត្រីស្ដេច បានលាព្រះបិតា ទៅលំហែព្រះកាយនៅក្នុងសួនឧទ្យាន ។
គ្រាដែលព្រះនាងវិលត្រឡប់មកកាន់ព្រះរាជដំណាក់វិញ ព្រះនាងនៅសល់ស្នាមព្រះបាទជាប់នៅមាត់ស្រះស្រង់ដែលព្រះអង្គបានផ្លាស់ព្រះពរពស្ដ្រាយាងចុះទៅស្នានព្រះវារីកំសាន្តសប្បាយជាមួយស្រីស្នំ ។
កាលនោះពស់ថ្លាន់មានឫទ្ធិបានរាវទៅកាន់លើស្នាមព្រះបាទា ហើយលទ្ធិស្នាមនោះទៀត ។
ពេលជាមួយគ្នានេះ ព្រះរាជបុត្រីដែលយាងទៅដល់ប្រាសាទហើយនោះចុកចាប់យ៉ាងខ្លាំង ទោះបីពេទ្យហ្មណាមកប្រកបឱសថថ្វាយក៏ពុំត្រូវពុំស្រាកសោះ ។
ទីបំផុតក៏ក្ស័យព្រះជន្មទៅ ។ ព្រះវររាជបិតា ទ្រង់វិតក្កខ្លាំងណាស់ដោយទ្រង់ស្ដាយព្រះរាចបុត្រីតែមួយ ព្រះអង្គក៏ទ្រង់ត្រាស់បញ្ជា ឲ្យនាម៉ឺនសព្វមុខមន្ត្រីរៀបពិធីតម្កល់សព ហើយធ្វើពិធីបុណ្យគគ្រឹកគគ្រេង យប់ ៧ ថ្ងៃ ។
គ្រានោះ អ្នកស្រុកផងទាំងឡាយនាំគ្នាកកកុញទៅមើលព្រះរាជពិធី ព្រមទាំងទទួលនូវព្រះរាជទានដែលព្រះមហាក្សត្រទ្រង់មានសទ្ធាផង ។
សត្វស្រុកខ្លះ ដែលធ្លាប់ហិចហើររកចំណីតាមភូមិស្រុកដូចជាក្អែកជាដើម សប្បាយរីករាយណាស់ ព្រោះបានចំណីអាហារបរិបូណ៌ក្អែកនាំគ្នាហ៊ោកញ្ច្រៀវកងរំពង ប្រាប់គ្នីប្រាប់គ្នាឲ្យមកអាស្រ័យអាហារ ។
ថ្លែងពីសត្វថ្លាន់នោះវិញ កាលបើឃើញមនុស្សអ៊ូអរ សត្វផងហើរច្រវាត់ឆ្វែលឆ្វាត់ដូច្នោះ ឆ្ងល់ណាស់ ក៏ស្រែកសួរទៅក្អែកដែលកំពុងទមស្រែកលើមែកឈើ ថា ៖
អើបងក្អែក ! បងក្អែកឯងដឹងទេ ហេតុអ្វីក៏គេផ្អើលឆោឡោច្រើនម្ល៉េះ ?
ក្អែកឮថ្លាន់សួរដូច្នោះ ក៏ក្លែងឆ្លើយចំអកដើម្បីបង្អាប់ថ្លាន់វិញថា ៖
ហឹះ បងថ្លាន់ឯងធ្វើជាមិនដឹងខ្លួន គេសប្បាយពីរឿងបងថ្លាន់ឯហ្នា៎ !
ថ្លាន់ឮហើយប្រញាប់សួរបញ្ជាក់ថា ៖
រឿងអី ខ្ញុំមានរឿងអី ?
ក្អែកបន្ថែមថា ៖
រឿងបងថ្លាន់ឯងធ្លាប់ល្បីថាមានពិសពូកែណាស់ បើគ្រាន់តែលិទ្ធស្នាមជើងនរណា អ្នកនោះនិងត្រូវស្លាប់ដែរ ហើយឥឡូវនេះ បងថ្លាន់ឯងលិទ្ធស្នាមជើងរាជបុត្រី តែព្រះអង្គមិនស្លាប់ទេ បែរជទាមានរាងកាយរឹតតែល្អស្រស់ឡើងទៀត ។
ហេតុនេះហើយ បានជាស្ដេចឲ្យធ្វើបុណ្យសប្បាយនឹងជោគជ័យនេះ ។
ថ្លាន់ឮសូរតែប៉ុណ្ណេះ ក៏ស្រងាកចិត្ត លូនចេញពីមុខក្អែកភ្លាម ។ ថ្លាន់ឈឺចិត្តណាស់ ព្រោះតាំងពីដើមមក នរណាក៏កោតខ្លាចខ្លួនដែរចុះបើឥឡូវបែរជាមានគេឈ្នះឫទ្ធិខ្លួនដូច្នេះ គួរឲ្យអាម៉ាស់មុខណាស់ ។
គិតដូច្នេះភ្លាម ថ្លាន់លូនសំដៅទៅរកបឹងមួយដែលកំពុងមានទឹកជន់ជោរឡើងលិចពេញព្រៃផ្សៃ នៅជិតខាងនោះ ។
សត្វធាតុទាំងឡាយកំពុងពួនជ្រកនឹងគុម្ពោតព្រៃខ្លាចស្លាប់ដោយសារទឹកជំនន់ ។ ថ្លាន់ទៅដល់ទីនោះហើយ ក៏យំឈឺចិត្តក្អែកបញ្ចេញពិសខ្លួនចេញចោលឲ្យអស់ ដោយយល់ថា ទុកធ្វើអីបើមិនបានការដដែល ។
ពេលនោះ ពស់ខ្លះដែលជ្រកនៅពួនក្នុងគុម្ពោតព្រៃជិតនោះ ដូចជាពស់វែក ពស់ក្រាយ ពស់ស្នាទន្សោងជាដើម ម្នីម្នានាំគ្នាមកត្រងយកពិសដែលថ្លាន់ក្អែរចោលនោះភ្លាម ។
ហេតុនេះហើយ បានជាពស់ទាំងនេះ មានពិសខ្លាំងក្លាណាស់ ចំណែកពស់ឯទៀតដែលមិនបានទៅជិតក៏ប្រឹងត្រដរមកដណ្ដើមពិសនឹងគេដែរនោះ ខ្លះក៏បានបន្តិចបន្តួច ខ្លះក៏ទទេស្មោះក៏មាន ។
រីឯត្រីដែលរស់នៅក្បែរខាងនោះវិញ ប្រឹងនាំគ្នាត្របាក់ដណ្ដើមយកពិសពីថ្លាន់ដែរ ត្រីដែលយកបានពិសខ្លះនោះ មានត្រីអណ្ដែង ត្រីឆ្លាំង បានមុនគេ ឯត្រីឯទៀត ៗ ក៏ខំរូតរះមកយកពិសនិងគេដែរ ម្ល៉ោះហើយបានជាប្រជ្រៀតគ្នាតាន់តាប់ ។
ត្រីណាដែលត្រូវគេត្បៀតខ្លាំងក៏សំប៉ែតខ្លួនទាល់តែសព្វថ្ងៃ ដូចយ៉ាងត្រីកេស ត្រីក្រពាត់ ត្រីស្លាត ។ល។ គឺជាត្រីស្លាតនេះឯង ដែលត្រូវគេបជ្រៀតផ្ទប់ទៅនឹងថ្មទាល់តែសំប៉ែតស្ដើងខ្លួនអស់ដល់សព្វថ្ងៃ ។
ឯត្រីក្រមមខំប្រជ្រៀតទៅត្របាក់យកបានពិសមកហើយ ប៉ុន្តែហក់ចេញមកវិញ ដោយមានគេឯងដណ្ដើមច្រើនពេក ក៏ជ្រុះបាត់ទៅវិញទោ ។ ត្រីក្រមមយំស្ដាយពិសនោះខ្លាំងណាស់ទាល់តែហើមមុខដល់សព្វថ្ងៃ បានជាមានពាក្យថា មុខហើមមើលតែត្រីក្រមម ។
កាលនោះ ត្រីសណ្ដាយហែលមកឃើញត្រីអស់នេះ មានរូបភាពប្លែក ខ្លះសំប៉ែត ខ្លះហើមមុខដូច្នេះ ក៏សើចចំអកឲ្យ សើចមិនតិចមិនតួច សើចដល់ទៅរយះមាត់ច្រវាបដល់គុម្ពត្រចៀករហូតដល់សព្វថ្ងៃ ។ នេះហើយ ជារឿងពិសពស់ និង ពិសត្រី ។
អក្សរសាស្ត្រខ្មែរយើង ផ្នែកសាសនា, ទស្សនវិជ្ជា, វិទ្យាសាស្ត្រ, និរុត្តិសាស្ត្រ ជាបាលី និង សំស្ក្រឹត, មានតម្លៃ មានឋានៈដ៏ខ្ពស់ឧត្ដុង្គឧត្ដមណាស់ នៅលើផ្ទៃរាបអន្តរជាតិ និង ក្នុងចំណោមនៃអត្ថបទនានាដ៏មានតម្លៃនៃវប្បធម៌សកលលោក ។
0 Comments:
Post a Comment