រឿង បុរិភ្នំដា ~ រៀងនិទាន និង ប្រលោមលោក

រឿង បុរីភ្នំដា

កាលនោះមានព្រះរាជាមួយព្រះអង្គ គង់នៅព្រះរាជវាំងក្រុងចម្ប៉ាសាក់ ឬបាសាក់ គឺនៅផ្នែកខាងលើ តាមដងទន្លេមេគង្គ ទ្រង់មានព្រះរាជបុត្រីមួយព្រះអង្គ ព្រះនាម ព្រះនាង អាក់អ ។ ព្រះរាជបុត្រីនេះមានរូបឆោមលោមពណ៌ស្រស់ឆើតឆាយ ណាស់ រកនរណាឱ្យល្អត្រឹមស្មើរពុំបានឡើយ។ ប៉ុន្តែដោយព្រះនាងមានព្រះទ័យរវើ រវាយក្នុងកាមរោគ នាំឱ្យព្រះនាងស្លុតចិត្តប្រតិព័ទ្ធទៅលើបុរសទុរគតម្នាក់ភ្លេចគិត អំពីកិត្តិយសរបស់ព្រះរាជវង្សានុវង្ស ។

ដូច្នេះហើយ បានជាព្រះបិតាទ្រង់ត្រាស់ឱ្យចាប់ព្រះនាងនេះ ព្រមទាំងប្រុសសាហាយ ដាក់ពោងពាយបំបរបង់បណ្តែតចោលតាមផ្ទៃទន្លេ ទម្លាក់ទៅកាន់សមុទ្រដ៏ធំ ល្អល្ហេវទៅ។ ក្នុងពោងពាយជាមួយនោះ ព្រះរាជាទ្រង់ចាត់ឱ្យដាក់ទាំងស្រូវ អង្ករ ល្ង ពោត សណ្តែក អំបិល ប្រហុក ជាស្បៀងជាប់ទៅជាមួយ ព្រមទាំងគ្រឿងប្រដាប់ ប្រើប្រាស់ជាច្រើនផង លុះពោងពាយនោះរសាត់អណ្តែតទៅៗជាយូរថ្ងៃក៏បានទៅ ប៉ះជាប់នឹងភ្នំមួយ “គឺភ្នំបុរីនេះឯង” ដែលគេពុំទាន់បានឃើញមានមនុស្សណាទៅរស់នៅ នៅឡើយទេ។

នាងអាក់អ និងស្វាមីនាំគ្នាត្រេកអរដោយបានមកប៉ះត្រើយនាំឱ្យខ្លួនរស់រួចជីវិតបាន ទើបនាំគ្នាម្នីម្នាជញ្ជូនរបស់របរដែលខ្លួនមានទាំងប៉ុន្មានចុះទៅអាស្រ័យនៅនឹងភ្នំនោះ ។ អ្នកទាំងពីរ ចាប់ប្រកបរបរដំណាំដាំដុះ និងស្វែងចូលព្រៃរកកាប់ឈើធ្វើខុស និង ធ្វើជាខ្ទមអាស្រមសម្រាប់ជ្រកនៅផង។

ក្រោយពីបានតាំងលំនៅស្ថាន បានស្រួល ចូលមកថ្ងៃណាក៏នាងអាក់អតែងព្រួយលំបាកក្នុងព្រះទ័យណាស់ ព្រោះបារម្ភនឹងសុខ ទុក្ខរបស់ខ្លួនផងនឹងរលឹកដល់ស្រុកកំណើតផង និងស្ដាយកិត្តិយសរបស់ខ្លួនដែល ធ្លាប់តែថ្កុំថ្កើងផង។ ហេតុនេះហើយរៀងរាល់យប់ មុននិងចូលដំណេកនាងតែង អុជធូបទៀនបន់ស្រន់ បួងសួងដល់អារុក្ខអារក្ខអ្នកតានៅព្រៃភ្នំព្រមទាំងម្រេញ គង្វាលដែលរក្សានៅបឹងបួរចូលទីនោះថាៈ សូមឱ្យលោកជួយបីបាច់ថែរក្សាយើង ទាំងពីរនាក់ឱ្យបានសុខសប្បាយរកស៊ីចិញ្ចឹមជីវិតក៏បានបរិបូរណ៌កុំឱ្យមានសេចក្តី ខ្វះខាតឡើយ ។

ចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃនោះមក ព្រះនាងបានចាត់បុរសជាប្តីទៅរកឧសពីក្នុងព្រៃរាល់ថ្ងៃដូច ធម្មតា។ ឯបុរសជាប្តីនោះទៅកាប់ខុសបានសុទ្ឋតែដើមចន្ទន៍ក្រស្នាមានក្លិនក្រអូប រែកជញ្ជូនមកគរទុកជាច្រើនគំនរ ប៉ុន្តែមានប្រាថ្នាត្រឹមមកប្រើជាឧសដុតប៉ុណ្ណោះ ឥតមានយល់ថានេះជាឈើមានតំលៃឡើយ។ ថ្ងៃមួយនាងអាក់អ ចេញទៅមើល គំនរឧសក៏ស្គាល់ច្បាស់ជាឈើចន្ទន៍ក្រស្នាដែលមានតំលៃព្រះនាងក៏ញញឹម

ប្រាប់ប្តីថា “រកឈើនេះឱ្យបានច្រើនមកទៀត”។ ប្តីក៏ខំប្រឹងរកតាមបណ្ដាំប្រពន្ឋ។ ពេលមួយ បុរសនោះទៅក្នុងព្រៃប្រទះដុំមាសក្រហមឆ្អៅជាច្រើនក៏គិតថា “ថ្មនេះមានសប្បុរល្អ ចម្លែកជាងថ្មទាំងពួង បើដូច្នេះអញគិតយកទៅផ្ទះឱ្យបាន៣ដុំ សម្រាប់ឱ្យប្រពន្ឋ តម្កល់ធ្វើជើងក្រាន” ។ គិតដូច្នេះហើយបុរសនោះក៏លើកថ្មដាក់ក្នុងល្អីរែកយកទៅផ្ទះ ដោយមិនស្គាល់ជាដុំមាសឡើយ ។

លុះប្រពន្ឋបានឃើញដុំមាសដូច្នេះហើយស្គាល់ច្បាស់ជាមាសតែមិនប្រាប់ប្តីទេ គ្រាន់ តែផ្តាំថា “បើប្រទះឃើញថ្មក្រហមដូច្នេះទៀតឱ្យជញ្ជូនមកទុកទាំងអស់ “។ ប្តីក៏ ធ្វើតាមបណ្តាំនាងជាដរាប ។ ថ្ងៃមួយព្រះនាងគិតឃើញថា ខុសចន្ទន៍ក្រស្នា និងមាស របស់អញមានកាន់តែច្រើនឡើងហើយ បើដូច្នេះអញគិតលើកទង់មួយឱ្យខ្ពស់ ជាសញ្ញា ក្រែងមានសំពៅពីប្រទេសក្រៅធ្វើដំណើរជំនួញលក់ដូររបស់ផ្សេងៗគេ

ឃើញហើយនិងចូលមកទាក់ទង។ គិតហើយព្រះនាងក៏នាំប្តី ប្រញាប់ប្រញាល់ ធ្វើតាមគំនិតនេះភ្លាមមិនយូរប៉ុន្មានមានដង្ខៅសំពៅនៅស្រុកស្អាតលង្កា បើកសំពៅ ទាំង៧នាំកំណាត់សំពត់និងភស្តុភារដទៃទៀតមកលក់ដូរតាមឆ្នេរសមុទ្រ។ លុះសំពៅ នេះមកដល់ជិតភ្នំបុរីក៏ឃើញទង់សញ្ញាឱ្យដឹងថា ទីនេះមានមនុស្សរស់នៅទំនង ជាមានការចង់ទាក់ទងលក់ដូររបស់របរផង គេនាំគ្នាតម្រង់ក្បាលសំពៅចូលចត ត្រង់ទីនោះ ។

នាយសំពៅទាំង៧នាក់ឡើងទៅលើដីគោក ប្រទះឃើញព្រះនាងអាក់ អពីរនាក់ប្តី ប្រពន្ធរស់នៅក្នុងទីនោះក៏ពោលប្រាស្រ័យទាក់ទងដោយ ការគួរសម។ ព្រះនាងអាក់អបបួលនាយសំពៅដូរកំណាត់សំពត់ព្រម ទាំងភស្តុភារផ្សេងៗជាមួយនឹងឈើចន្ទន៍ក្រស្នារបស់ព្រះនាង។ នាយ សំពៅ យល់ព្រមសុខចិត្តដូរគ្នា ហើយទើបនាងនាំនាយសំពៅទៅ យល់ព្រមសុខចិត្តដូរគ្នា បង្ហាញឃ្លាំងដុំមាសរបស់ព្រះនាងទៀត។

នាយសំពៅបបួលដូរកំណាត់ ជាមួយមាសនោះប៉ុន្តែព្រះនាងអាក់អមិនព្រម។ ព្រះនាងប្រាប់នាយសំពៅថា “បើចង់បានមាសនេះចូលអ្នកទៅនាំយកជាងមាសចំនួន១០០នាក់ប្រុស ១០០នាក់ ស្រីមកឱ្យខ្ញុំសិន” ។ គ្រានោះនាយសំពៅក៏ព្រមព្រៀងយ៉ាងពេញចិត្ត ហើយក៏នាំគ្នា បើកក្តោងសំពៅវិលត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតខ្លួនវិញ។

ជាខាងក្រោយមកពេលដែលទៅដល់ស្រុក ហើយនាយសំពៅនិយាយបញ្ចុះបញ្ចូល អ្នកស្រុកដែលចេះធ្វើជាងមាសទាំងប្រុសទាំងស្រីចំនួន២០០នាក់ ដូចពាក្យនាងស្រី បានផ្តាំមក។ កាលបើបានគ្រប់ចំនួនហើយនាយសំពៅរូតរះចុះសំពៅវិញត្រឡប់ ទៅស្រុកព្រះនាងអាក់អយ៉ាងប្រញាប់។ នាយសំពៅប្រគល់ឱ្យព្រះនាងអាក់អព្រះ នាងក៏ប្រគល់មាស ឱ្យទៅគ្រប់សំពៅទាំង៧ឱ្យគេវិញត្រឡប់ទៅស្រុកវិញទៅ ។

ចំនែកព្រះនាងអាក់អ និងស្វាមី ក៏បានចាត់ចែងពួកអ្នកស្រុកស្អាតទាំងប៉ុន្មានដែល មករស់ជាមួយ ឱ្យទៅជួយគាស់ជញ្ជូនយកដុំមាសមកពីភ្នំឱ្យបានច្រើនឡើងថែម ទៀត អ្នកខ្លះឱ្យដំរំលាយ មាសផែធ្វើជាគ្រឿងអលង្កាផ្សេងៗមានធ្វើជាកងចិញ្ចៀន ជាដើម។

លុះបានរបស់របរច្រើនហើយ តែងមានឈ្មួញស្រុកក្រៅចូលសំពៅមកចតទាក់ទង ទិញដូររបស់របរទាំងនេះជាហូរហែរ។ មិនយូរប៉ុន្មាន៥-៦ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះក៏មានអ្នក ស្រុកក្រៅខ្លះទៀតមកសុំជ្រកនៅរកស៊ីបានគ្នាកាន់តែច្រើនកុះករឡើង ឯអ្នកស្រុក ស្រីប្រុសដែលមកនៅយូរហើយនោះក៏បង្កើតបានជាកូនពូន

ជាចៅថែមឡើងទៀត ម៉្លោះហើយភូមិស្រុកនេះក៏បានរីកធំឡើង ហើយអ្នកស្រុកទាំងអស់ ក៏គោរពដល់ ព្រះនាងអាក់អនិងស្វាមីគ្រប់ៗគ្នាព្រោះសំគាល់ថា ជាម្ចាស់ទីកន្លែង និងជាដង្ខៅនៃ របររកស៊ីក្នុងទីនោះ ។

ហេតុនេះហើយ បានជាព្រះនាងអាក់អ ដឹកនាំឱ្យស្វាមីប្រកាសតាំងខ្លួនជាស្តេចមួយ ព្រះអង្គ គ្រងរាជ្យនៅតំបន់នេះឡើង ដោយមានព្រះនាមថាព្រះបាទ "សង្ខចក្រ និងព្រះនាងអាក់អជាអគ្គមហេសី។ គ្រានោះព្រះបាទសង្ខចក្រទ្រង់ចាត់តាំងឱ្យមាន ជាមន្រ្តីរាជការ តាមក្រុម តាមពួក រវាងអ្នកស្រុកទាំងអស់នោះឡើង។ មិនតែ ប៉ុណ្ណោះទ្រង់ចាត់ឱ្យរេហ៍ពលទាំងនោះសង់បន្ទាយធ្វើជាកំពែងថ្មនិងឥដ្ឋ ព័ទ្ធជុំវិញ

ឱ្យកើតជាបរិវេណយ៉ាងធំមួយឡើង ហើយសន្មតបរិវេណកំពែងនោះ ហៅថា បុរី បានន័យថាជាក្រុងគឺថា ជនានុជន និងភូមិស្ថានទាំងឡាយដែលស្ថិត នៅក្នុងបរិវេណ នេះទុកជាអ្នកក្រុង សម្បត្តិក្រុង។ ហេតុនេះឯងបានជាជាប់ឈ្មោះ ទីភ្នំនោះដល់សព្វ ថ្ងៃហៅថា បុរី ។

ព្រះបាទសង្គចក្រនិងព្រះអង្គមហេសីទ្រង់រំលឹកដល់គុណអ្នកសច្ចំដែលបានសន្យាថាជួ យពីថ្ងៃមុននោះ ព្រះអង្គក៏ចាត់ឱ្យសាងជាប្រាសាទថ្មតូចមួយយ៉ាងល្អស្រស់នៅ លើភ្នំខាងកើតដែលសព្វថ្ងៃហៅថាប្រាសាទភ្នំដា ដើម្បីឧទ្ទិសថ្វាយដល់អ្នកសច្ចំដែល មានគុណូបការៈលើព្រះអង្គ។

ដូច្នេះយើងបញ្ជាក់ឡើងវិញ តាមរឿងព្រេងនេះ បានថាភ្នំបុរីកើតឡើងពីព្រះបាទ សង្គចក្រ និងព្រះនាងអាក់អនោះឯង ដូចមានសេចក្តីហូរហែរមកហើយ ។